رازداری یکی از پسندیده ترین اخلاقها در بین افراد است. این امر سبب افزایش اعتماد بین انسانها می شود. رازداری یکی از مهمترین مسائل در زمینه مشاوره و روانشناسی می باشد و در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

انواع راز

راز در لغت به معنای مطلب پوشیده و امر پنهان است. افشای یک چیز، ظاهر کردن و پخش آن در میان مردم می باشد. راز داری به 3 شکل می باشد:

1) شخصی 2) اجتماعی 3) حکومتی .

1) رازهای شخصی:

هر فرد از نظر اعتقادی، اخلاقی، و عملکردی ویژگی هایی دارد که دیگران از آن اطلاعی ندارند و خصوصی می باشد.

2) رازهای اجتماعی:

فرد به خاطر نوع شغل و محل کاری که انجام فعالیت می کند، یکسری اطلاعات درون سازمان در اختیارش قرار می گیرد که این اطلاعات می تواند اسرار مردم در زمینه های مختلف باشد.

3) رازهای حکومتی:

این مورد می تواند مهم تر از رازهای دیگر باشد زیرا آشکار شدن آن می تواند تبعات خیلی منفی داشته باشد که می تواند نقاط استراتژیک کشور و نقاط نظامی و اطلاعات مهم کشورها باشد.

این مطلب را نیز بخوانید: مشاوره روانشناسی

در قرآن نیز دربارة رازداری خیلی تأکید شده و افشای راز را مورد نکوهش قرار داده است. در سوره تحریم بعضی از همسران پیامبر(ص) به خاطر اینکه رازدار نبودند مورد سرزنش قرار گرفتند. در روایات نیز خیلی به مسئله رازداری و افشا نکردن راز سفارش شده است. امام علی(ع) می فرمایند: ((تمام خیر دنیا و آخرت در 2 چیز است؛ کتمان سر و دوستی با نیکان و تمام شر در 2 چیز است؛ افشای اسرار و دوستی با اشرار.))

در نظام نامه اخلاقی سازمان روانشناسی که در شهریور 1386 تصویب گردید و در آن به موضوع رازداری بسیار تاکید شده است، در مادة 4 آن آمده است که روانشناسان برای ارزیابی و درمان، چون به جمع آوری اطلاعات می پردازند نباید اطلاعات اضافه دریافت کنند و باید در حوزه فعالیت خود اقدامات احتیاطی را به عمل آورند به طور مثال برای ضبط صدا و یا فیلمبرداری از جلسات، باید از کسانی که به آنها مراجعه می کنند رضایت نامه دریافت کنند. اگر اطلاعات و راز افراد افشا گردد، تبعاتی مانند ریخته شدن آبرو و هتک حیثیت افراد می شود.

در جامعه نیز باعث بی اعتمادی می گردد که این موضوع می تواند باعث از بین رفتن آرامش روحی و روانی افراد شود و همین امر باعث به خاطر افتادن امنیت اجتماعی می گردد. باتوجه به موضوعات بیان شده چون در حوزه روانشناسی این مسئله بسیار مهم می باشد، گاهی مواقع ضروری است که راز افشا گردد چون ممکن است جان فرد یا کسی دیگر در خطر باشد که باید براساس تشخیص مصلحت و به حکم عقل انجام گیرد.

این مطلب را نیز بخوانید: مشاوره خانواده

رازداری در مشاوره

نوع رفتاری که شخص هنگام کار حرفه ای انجام می دهد را اخلاق حرفه ای می نامند. شیوه های اخلاقی در رشته روان درمانی خیلی گسترده می باشد که یکسری استانداردهایی را برایش تعریف کرده اند که می توانیم از صلاحیت ، مسئولیت ، روابط حرفه ای ، رازداری و … نام ببریم که در مقوله رازداری و حفظ حریم شخصی، افراد دارای ویژگی های خاص می باشند. در رشته پزشکی، بیماران پزشک خود را محرم اسرار می دانند و اصل رازداری و حفظ حریم شخصی بیمار یک امر بسیار مهم است که این امر باعث اعتماد بیمار می شود و بیمار خصوصی ترین اطلاعات را جهت اینکه دکتر بیماری را تشخیص دهد در اختیار پزشک معالج قرار می دهد و همواره رابطه بین پزشک و بیمار محرمانه است.

در جلسات مشاوره، اطلاعات خیلی مهم و شخصی توسط مراجعه کننده به روانشناس ارائه می شود که روانشناس پس از شنیدن این اطلاعات و بررسی چگونگی بروز مشکلات، تمام جوانب کار را در نظر گرفته و به درمان می پردازد که در این امر می تواند به اطلاعات مربوط به بعد جسمانی، روانی، اجتماعی، جنسی، زناشویی، شغلی و حتی اعتقادی دست پیدا کند. رازداری شاید باعث شود خیلی از بیماران به روانشناس مراجعه نکنند زیرا حس می کنند اطلاعات شخصی آنها شاید فاش شود به همین دلیل بحث اعتماد در جلسات مشاوره بسیار مهم می باشد.

این مطلب را نیز بخوانید: درمان افسردگی

انسان ها همیشه برای اینکه ترقی پیدا کنند از مشورت با افراد کاربلد استقبال می کنند و چه بسا نظرخواهی از این افراد باعث حل مشکلات می گردد. رازداری در مشاوره باعث حفظ حریم شخصی و امنیت مراجع می گردد. بعضی از اعمال دارای پیامدهای دوگانه هستند مانند: دروغ مصلحت آمیز یا دادن رشوه برای رسیدن به حق خویش که در اخلاق حرفه ای، این اعمال را تعارض اخلاقی می نامند و در فقه به عنوان تزاحم خوانده می شود. آنچه که بنده درک کردم در مبحث تزاحم در حوزه علوم اسلامی هرگاه کاری را بخواهیم اجرا کنیم که از نظر شرع دو حکم باشد به طوری که اجراکننده نتواند هردو را در یک زمان اجرا کند، می گویند تزاحم بین دو حکم اتفاق افتاده است که در این میان می توان براساس واجب و حرام عمل کرد یا در بعضی از مواقع می توان از حکم های تکلیفی استفاده کرد مانند: وجوب – حرمت – کراهت .

برای مثال حضرت علی(ع) می فرمایند: ((عمل مستحب انسان را به خدا نزدیک نمی کند اگر بر واجب زیان رساند.)) یا اینکه در این موارد می توان به عقل رجوع کرد یعنی وقتی عقل به یک حکم اهمیت بدهد کافی است. عموماً افراد در روابط دوستانه هم سعی می کنند اگر کمک بخواهند، اول از اینکه رازشان فاش شود اطمینان خاطر پیدا کنند. البته بین روابط مشاوره ای و دوستانه تفاوت هایی وجود دارد. در روابط مشاوره ای هر صحبتی که می شود محرمانه است و حتی مراجعه کننده سخنان محرمانه را به مشاور می گوید و به دوست خود نمی گوید و تصور اغلب مراجعان این است که مشاور را مورد اعتماد قرار می دهند. امروزه در اکثر کشورها، ضوابط اخلاقی به صورت یک نظام نامه اخلاقی تدوین و ارائه شده است. حق محرمانگی می تواند توسط شخص مراجعه کننده یا وکیل او لغو گردد و اگر این کار انجام گیرد مشاور می تواند راز را فاش نماید.

این مطلب را نیز بخوانید: خلاقیت

در اسلام حفظ جان، مال، دین، نسل و ناموس از نکات مهم و ضروری می باشد که باید به آن توجه شود. آنچه که بنده درک کردم اگر حفظ رازداری به هر یک از موارد ذکر شده آسیب رساند می تواند نقض شود. حال در بعضی از پرونده ها، قاضی جهت بررسی تمام ابعاد نیاز به اطلاعات مراجعه کننده دارد که دستور به افشای اطلاعات می زنند. در بعضی موارد نیز مشاور می تواند بدون اینکه هویت فرد را افشا نماید از دیگر مشاوران برای ادامه مسیر کمک گیرد. در زمینه تربیت کودک می توان یادآور شد که احترام به حریم کودک تا زمانی می تواند انجام گیرد که به تربیت کودک آسیب نرساند. در حقیقت تربیت کودک که بر وظیفه والدین است، بر حفظ حریم کودک اولویت دارد.

باتوجه به مقالاتی که در باب رازداری در مشاوره خواندم، درک من از این مطالب این بوده است که باتوجه به اینکه در مشاوره روانشناسی خیلی از موضوعات سرّی توسط مراجعان مطرح می شود، که اهمیّت حفظ این اسرار خیلی مهم بوده و گاهی اوقات حتی افشای آن نیز مهم است که شاید به جان افراد بستگی داشته باشد. لذا برای همین امر یک نظام نامه در کشور تأسیس و به عنوان مرجع برای مشاوران می باشد.

این مطلب را نیز بخوانید: افزایش تمرکز

فهرست منابع

– وصال، مینا. “اخلاق حرفه ای در حوزه روانشناسی و مشاوره (نگاهی به رازداری و حفظ حریم خصوصی مراجع)”. مجله اخلاق پزشکی، دوره سیزدهم، شماره چهل و چهارم، بهار 1398.

– محصص، مرضیه و رضازاده، یونس. “مبانی اسلامی حدود رازداری در فرآیند مشاوره”. همایش قرآن و روانشناسی، دوره 1، تیر 1399.

– عروتی موفق، اکبر. “تحلیل اخلاقی مسئله افشای سرّ در فرآیند مشاوره (با رویکرد اسلامی)”. فصلنامه علمی – پژوهشی پژوهش نامه اخلاق، سال دهم، شماره 36، تابستان 1396.

مقابله با اضطراب چطوریه؟

بیایید درست فکر کنیم. به زمان هایی که بیهوده دلهره گرفته بودید فکر کنید و دریابید که نباید همه چیز را تعمیم دهید. به این فکر کنید انتهای این ماجرا چیزی نخواد بود. اضطراب عملکرد شناختی را به صورت منفی تحت تاثیر قرار میدهد مخصوصا عملکرد شناختی تکالیف که اجرای مرکزی حافظهفعال درگیر است مثل برنامه ریزی،حل مساله,انتخاب پاسخ مناسب. به طور کلی حافظه فعال نقش بسیار عمده ای در یادگیری دارد نظریه پرداز هایی مثل ایزنگ و ساراسون و کالو بر این نتیجه هستند که اضطراب باعث تخریب عملکرد میشود مخصوصا وقتی تکالیف در حال اجرا هستند.

آیزنک نظریه کنترل توجه رو مطرح کرد که بگوید اضطراب چگونه عملکرد شناختی رو تخریب نیکند در این نظریه یک مدل سه جزئی از حافظه فعال استفاده شده. سه جزئی حافظه فعال توسط بدلی مطرح شده که شامل ۳ تا زیر سیستم هست عبارنتد از: حلقه واج شناختی ، صحفه ثبت دیداری فضایی،و اجرایی مرکزی. نظریه کنترل توجهی بر این مبناست که کارکرد بازداری ،تغیر کرد و به روز کردن کارکرد های اصلی اجرایی مرکزی است . کارکرد بازداری شامل به کار بردن توجه برای جلوگیری از تداخل محرک یا پاسخ های غیر مرتبط با تکلیف است . کارکرد تغیر کردن شامل استفاده از کنترل توجه برای تغیر دادن انعطاف پذیر توجه تا از اینکه توجه بر محرک مرتبط با تکلیف که در حال حاضر اهمیت دارد متمرکز باقی بماند اطمینان حاصل کند کاررکرد بروز کردن یعنی بروز کردن و باز بینی و باز نمایی های حافظه فعال .

این مطلب را نیز بخوانید: خشم و پرخاشگری

بر اساس این نظریه اضطراب کنترل توجه رو تخریب میکند و از دیگر مبنای این نظریه تمایز بر کارامدی پردازش و اثر بخشی عملکرد است. اثر بخشی عملکرد به کیفیت عملکرد و صلاحیت فردی بر میگردد و اغلب از طریق دقت عملکرد یا تعداد پاسخ های صحیحی از ازمودنی به تکلیف مورد نظر میدهد، ارزیابی میشود.

کارامدی پردازش :

رابطه بین اثر بخشی عملکرد و میزان تلاش ذهنی یا مقدار زمان مصرف شده برای انجام تکالیف است در این پژوهش میگوید اضطراب کارامدی پردازش را بیشتر از کارامدی عملکرد تحت تاثیر قرار میدهد یک نوع اضطراب ، اضطراب اجتماعیکه ترس واضطراب محسوس فرد در مورد یک یا چند موقعیت اجتماعی(نویسنده خودش دچار این اضطراب است برای همین رول پلی انجام نداد. مثل مورد مشاهده قرار گرفتن و عمل کردن جلوی دیگران از تحقیر شدن و شرمساری در موقعیا های خلص مثل سخنرانی و… میترسند.

افراد مبتلا تمایل به خود اگاهی و خود انتقادی دارند و رفتار های بازداری غیر ارادی دارند مانند انعطاف نا پذیر بودن دارند خب حالا مبحث اصلی در تکلیف استروپ هم معنادار بودن تاثیر منفی استرس و اضطراب بر عملکرد افراد را تائید کردند.

در این مقاله از روش علی-مقایسه ای است و ابزار گرد اوری اطلاعات : ازمون رنگ کلمه استروپ،مقیاس درجه بندی میزان تلاش ذهنی ، پرسشنامه اجتماعی کانورمقاله ۲اثر بخشی درمان شناختی رفتاری بر اضطراب و نگرانی افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر اختلال اضطراب فراگیر یک اختلال مزمن است که نگرانی مفرط و غیر قابل کنترل مشخص میشود و همراه نشانه های جسمانی است بر خلاف سایر اختلالات اضطرابی اضطرلب فراگیر شامل نگرانی مبهم در غیاب برای اشیا محرک ها و موقعیت های خاص است اضطراب فراگیر اضطراب در اکثر روزها حداقل به مدت ۶ ماه، اختلال در عملکرد اجتماعی و شغلی ، دشواری در کنترل نگرانی ،فراوانی شدت و مدت نگرانی فراتر از از احتمال وقایع تهدیدزا راجرز پیشنهاد میکندشناسایی درمان ها کمک بزرگی به ما میکند.

از نظر روانشناسی بالینی از مشکلات روزمره به راحتی ناراحت میشوند اگر مشکلی در زندگیشان به وجود اید به شدت انرا بزرگ میکنند و درباره پیامد انها به شدت نگران میشوند توجهشون از خود مشکل به نگرانی ها معطوق میشود در نتیجه اضطراب بیشتری را تجربه میکنند.

این مطلب را نیز بخوانید: مشاوره روانشناسی

زیانبار ترین حالت این است که این افراد به توانایی های خودشان باور ندارند مخصوصا به کنترل عواطف و احساسات خود بین تمام انواع اضطراب ، اضطراب فراگیر اثر بخشی درمانی کمتری نسبت به بقیه انواع اختلال های اضطراب است درمان اختلال اضطراب فراگیر به دو طبقه کلی تقسیم میشود.

درمان های دارویی و درمان های روانشناختی شکلها مختلفی از درمان روانشناختی وجود دارد مثل شناختی – رفتاری،رفتاری-فراشناختی در شناختی -رفتاری به بیمار کمک میشود الگوی فکر های تحریف شده و رفتار های ناکار امد خود را شناسایی کنند و تصحیح کنند به انها تکلیف داده میشود برای تصحیح این رفتار ها
تحقیقات انجام شده نشان بر ان است که فقط ۵۰ درصد بیماران اختلال اضطراب فراگیر با این روش درمانی بهبود یافته اند.

روش تحقیق : ازمون و پس ازمون

ابزار های استفاده شده برشنامه نگرانی ایالت پنسلوانیا . پرشنامه اضطراب صفت-حالت ،مصاحبه بالینی یافته :درمان شناختی -رفتاری به طور معنی داری باعث کاهش اضطراب میشود.

مقاله ۳ :مقایسه صفات شخصیت ، اضطراب صفت ،حالت اضطراب وجودی در بیماران مبتلا به اختلالاضطراب فراگیر و افراد عادی طبق تحقیقات ۲۵ درصد مراجعه به کلینیک های اختلالات اضطراب، اختلالات اضطراب فراگیر است.

در پژوهش ها نشان داده شده ۳۰ درصد علت اخلال لضطراب فراگیر توارث است و صفاتی مانند عصبیت کلی،افسردگی،کم تحمل در برابر نا امیدی و احساس بازداشته شدند احتمال ابتلا به این اختلال را افزایش میدهد.

این مطلب را نیز بخوانید: درمان افسردگی

بلشفیلد و همکاران بر این عقیده اند بعضی افراد با انواع خاصی از شخصیت بیشتر مستعدند کسانی که روابط نزدیک که ارضا کننده نبوده احساس امنیت کمتری کنند و در معرض بیشتری برای ابتلا به اختلال اضطراب فراگیر دارند.

فریبورگ و همکاران بر این معتقدند نوع خاص شخصیت و برخی اختلالات شخصیتی بیشتر مستعد هستند برای نمونه مثلا بین اختلالت شخصیت ، اختلال شخصیت مرزی میتوانند به اختلال اضطراب فراگیر هم مبتلا بشوند تحقیقات روی بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر نشان داد روان آزردگی و کنترل احساسات درک شده هردو پیش بینی کننده اختلال اضطراب فراگیر بوده اند.

طبق تحقیقات بننو و براندس صفات شخصیتی روان آزردگی بالا ، برون گرایی پایین، و صفات شخصیت خوشهc علایم خطری برای ابتلای افراد به اختلالات اضطرابی است.

کیوپرز و همکاران : بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر از صفات شخصیت به صورت افراطی بر خوردارند. طرح پژوهش: علی ،مقایسه ای

ابزار: پرسشنامه شخصیتی نئو،سیاه ی اضطراب جالت-صفت اشپیل برگر،مقیاس اضطراب وجودی گود
نتیجه:مقیاس برون گرایی اضطراب پایین ، روان آزردگی اضطراب بالا،وظیفه شناسی اضطراب را بیشتر میکند به طور کلی میتوان گفت افراد مبتلا به اختلال فراگیر ناتوانی در تنظیم هیجان و عدم کنترل و درک مناسب احساسات در موقعیت های مختلف دارند.

این مطلب را نیز بخوانید: ناسازگاری کودک

اگر هیچ کدام از توصیه ها فایده نکرد و همچنان مشکل اضطراب زیادی داشتینباید چی کارکنید؟آ یا تا بحال به روانشناس مراجعه کرده اید؟

این مطلب را نیز بخوانید: اختلال خواب

برای درمان اضطراب به چه کسی مراجعه کنیم؟

آیا شما از ان سری افرادی هستین که برای رفع استرس فط به ددوست یا مشورت با خانواده یا شاید به راه های اشتباه برای پیش بین آینده (فالگیر)مراجعه کنید؟در هر صورت واقعیت و تجربیات و پژوهش ها نشان داده که هیچکدام از اینها سودمند نخواهد بود.برای هر کاری باید به متخصص آن مراجعه کرد.البته خوشبختانه در سال های اخیر باتوجه به رشد فرهنگی افراد جامعه رفتن پیش مشاور و روانشناس متخصص خیلی مورد توجه قرار گرفته و نتایج خوبی گرفته شده است.برای درمان اضطراب ابتدا روانشناس منبع و ریشه را جستجو می کند.و با گرفتن شرح حال از کودکی و دوران رشد بعد از یکی دوجلسه تشخیص خود را کامل و اقدام به درمان اضطراب مراجع میکند.

ابته رویکرد ها در روان شناسی مختلف هستند مثلا یک متخصص روان نشناسی برای درمان اضطراب از روش شناختی رفتاری یا سی بی تی استفاده میکند و یکی از روش روانکاوی ویا از روش های دیگر.در هر صورت روش علمی یک متخصص روانشناسی به شما کمک میکند که به اضطراب خود غلبه کنید.گرچه اضطراب برای همه ممکنه باشه ولی مهم مدیریت و کنترل آن هست.گاهی اضطراب با مشکلات دیگری مثل افسردگی و یا وسواس همراه می شود.که برای درمان انها اگر خیلی شدید باشند کمک از روان پزشک همراه روانشناس لازم میشود.برای تست درجه افسردگی خود میتوانید به انجام تست افسردگی بک در همین سایت داناک مشاور مراجعه کرده و با گذاشتن 5 دقیقه وقت درجه افسردگی خود را بسنجید.

این مطلب را نیز بخوانید: مشاوره با موبایل

برای درمان اضطراب با استفاده از روش‌ درمان شناختی رفتاری می‌توان به مشاوران و روانشناسان متخصص در این زمینه مراجعه کرد. اما برای درمان دارویی اضطراب با توجه به اینکه روانشناسان اجازه تجویز دارو ندارند، باید به نزد روانپزشک متخصص مراجعه شود. توجه داشته باشید که هر یک از این افراد باید تخصص خود را در زمینه درمان اضطراب داشته باشند تا بتوانند در مسیر درمان این اختلال به شما کمک کنند. مشاوران ما در مرکز روانشناسی داناک به مدیریت دکتر مارال حقیقی کرمانشاهی دکترای روانشناسی عمومی مراجعه کنید.

مشاوران مرکز داناک هر کدام با اخذ مدارک خاص خود در زمینه های مختلف ازدواج و افسردگی و اضطراب و همچنین مشاوره های خیانت و طلاق و درمان های فردی وسواس و اختلالات در تفکر و اعتیاد و مشکلات زناشویی با مشاوره های تخصصی خود بصورت تلفنی یا بصورت حضوری در تهران واقع در بلوار جلال آل احمد بین ارش مهر وپاتریس پلاک 36 طبقه اول به شما کمک کنند.