آنچه در این مقاله می خوانید:
افسردگی به چه معناست؟علایم افسردگی چه هست؟درمان افسردگی چقدر زمان میخواهد؟وقتی از افسردگی حرف میزنیم یک فکر نگران کننده و یک سوال در مورد خودمان یا اطرافیان تصویر می شود.آیا من افسرده هستم.آیا افسردگی درمان دارد؟و اصلا من نیاز به دارو ویا درمان خاصی دارم؟ آیا افسردگی زیرمجموعه ای از اختلالات شخصیتی در روانشناسی محسوب می شود؟ وبرای جواب همه این سوالاتی که در ذهن من میاد به چه کسی مراجعه کنم؟اول اینکه اگر علایمی مثل تعقیرات در اشتها و خواب و وزن و عدم لذت نسبت به علافه مندی های گذشته باشد احتمال داشتن افسردگی وجود خواهد داشت.
روشهای درمان افسردگی
درمان افسردگی بستگی به شدت و عوامل دیگری دارد.یکی یکی بررسی میکنیم.اول راجع به شدت افسردگی توضیح خواهیم داد.افسردگی به سه دسته تقسیم میشود.و درمان افسردگی هم برای هر نوع کمی فرق دارد.افسردگی خفیف یعنی اینکه فرد حم حوصله میشد و تغییراتی در خواب و اشتها بوجود می اید.در این نوع افسردگی اگر زمان کمتر از یک هفته و کوتاه باشدو فرد در اثر اتفقی یا علتی بصورت کوتاه دچار شده باشد و بر طرف شود مشکلی نیست.اگر ادامه پیدا کند وزیاد شود باید به مشاور مراجعه کرد.مشاور با روش هایی تخصصی خود و با گفتگو و دادن راهکار به مراجع در درمان افسردگی کمک میکند.طی حدود یک تا دو ماه هفته ای یکبار مراجعه به درمانگر بهبود میابد.
نوع دوم افسردگی شدت بیشتری دارد. علایم مختل شدن خواب شدت بیشتری دارد. در واقع این مختل شدن خواب با اختلال خواب در روانشناسی متفاوت است. اشتها تغییرات زیاد یا پرخوری یا کم خوری زیاد داردو کم کم اختلال در کارهای روزمره پیش میاید.مثلا فرد در محیط کار بازدهی کمتری پیدا میکن.دانش اموز یا دانشجو افت تحصیلی میابد .حتی زن خانه دار دیگه به تمام کارای خانه نمیرسد یا خیلی کوتاهی میکند..در نوع دوم افسردگی اول به روانشناس متبحر مراجعه می شود.بعد از تشخیص روانشناس ارجاع به روان پزشک داده میشود.روانپزشک با تجویز قرص و دارو بنا به شرایط مراجع شروع به درمان افسردگی میکند.باید توجه شود پس از دو هفته مصرف دارو همزمان بادارو درمانی به روانشناس برای تکمیل درمان مراجعه شود.
نوع سوم افسردگی حادترین حالت است.در درمان این نوع افسردگی که احتمالا فرد افکار خودکشی زیاددارد و یا قبل شاید اقداماتی کرده باشد حتما اول به روان پزشک مراجع شود.روانزشک ااحتمالا چند رئز بستری در بیمارستان مربوطه را توصیه میکند.در درمان افسردگی حاد بسیار باید شتاب کرد و به روا ن پزشک مراجعه کرد..اگه مراجع بستری باشد با درمان های بیمارستانی پیش میرود. بنا به تشخیص روان پزشک مریض در بیمارستان های خاص روان پزشکی بهتر است تحت درمان رار بگیرد.در بیمارستان های تخصصی اعصاب و روان تجهیزات و درمان های تخصصی تری صورت میگیرد.در بیمارستان های عمومی شرایط شاید کیفیت کمتری داشته باشد.بعد از چند روز بستری معمولا کم کم حال مریض بهتر ومرخص میشود.
باید متذکر شد به جز این سه حالت گفته شده افسردگی گاهی فصلی ویا افسردگی با مانیک هست. مانیک یعنی حالتی سرخوشی و پرانرزی بودن.که وقتی افسردگی با مانیک است مشکل مانیک دپرسیو گفته میشود..افسردگی همراه با شادی با شیدایی خود دو نوع است.که در شدت وضعت و طول مدت متفاوت هستند..در هر دو نوع نیاز به روان نشاس با روان پزشک توصیه میشود.کلا در درمان افسردگی شیدایی هم همراهی رواننشاس با روان پزشک توصیه شده است.یعنی برای اثربخشی بیشتر باید علاوه بر دارو از روان درمانی کمک گرفت.نوع افسردگی شیدایی به دو دسته 1 و 2 تقسیم میشود.یکی شدید تر و طولانی تز از دیگری است.عوامل مختلف و زمینه های زنتیکی گفته شده است.در هر صورت تمام موارد گفته شده قابل کنترل هست.
روش های مختلغی برای درمان افسردگی وجوددارد.ازجمله روش هی زیر که تک تک توضیح داده میشود:
گفتگو درمانی برای درمان افسردگی
این روش شامل بحث در مورد مشکلات و احساس خود با یک درمانگر آموزش دیده است. درمانگر میتواند به مراجع کمک کند تا الگوهای فکری یا رفتاری را شناسایی کند که به افسردگی منجر شده است. جلسات درمانی شامل تکالیفی نیز میشود که مراجع باید تا جلسه بعد برای بهبودی انجام دهد.
همچنین راههایی برای کاهش استرس و خلق افسرده به بیمار آموزش داده میشود. برای شناسایی و اجتناب از محرکهای دخیل در افسردگی، درمانگر میتواند استراتژیهایی را به مراجع آموزش دهد. انجام مکانیسمهای مقابلهای نیز به مراجع کمک میکند تا از شدت علائم در مواجهه با محرک بکاهد.
گفتگو درمانی در درمان افسردگی موقت یا خفیف مؤثر است. همچنین، میتواند یکی از راهکارهای درمان اختلال افسردگی شدید باشد، اما معمولاً بدون سایر روشهای درمانی مانند دارو درمانی تأثیر چندانی ندارد.
رفتار درمانی شناختی(CBT) برای افسردگی
CBT به عنوان درمان استاندارد طلایی افسردگی شناخته میشود و به بیمار میآموزد که الگوهای فکری و رفتاری غیرمفید را شناسایی کرده و آنها را تغییر دهد. روانشناس در طی جلسات درمان تکنیکهایی مانند بازسازی شناختی، خودگفتاری مثبت، فعالسازی رفتاری یا کشف و پرسش هدایتشده را به بیمار بیاموزد.
درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT)
این رویکرد که اصول CBT را با تکنیکهای تمرکز حواس، مانند مدیتیشن و آگاهی از لحظه حال، ترکیب میکند موجب تسکین علائم افسردگی و کاهش احتمال عود آنها میشود.
ایجاد روتین و هدفگذاری در زندگی
افسردگی موجب رخوت و عدم تمایل برای انجام مسئولیتهای روزمره میشود. از این رو، تنظیم یک برنامه روزانه ملایم میتواند به فرد کمک کند تا به مسیر زندگی خود بازگردد. برنامه نباید آنقدر شلوغ و سنگین باشد که موجب از پا افتادن شخص شود، بلکه باید به تدریج شامل تمام مسئولیتهای زندگی شود.
در عین حال، وجود هدف به انسان انگیزه ادامه دادن میدهد. برخی از افراد افسرده، اعلام میکنند که نمیتوانند تمرکز کنند. داشتن هدف به آنان کمک میکنند که برای رسیدن به آن تلاش بیشتری کنند. هدف میتواند چیزی مانند شستن ظرفها قبل از فرا رسیدن زمان خواب باشد و به تدریج همان طور که فرد احساس بهتری پیدا میکند، شامل اهداف روزانه چالشبرانگیزتری شود.
انسان افسرده در رکود به سر میبرد و انجام بسیاری از کارها دشوار است. در این شرایط، فرد باید به خود فشار بیاورد تا هر روز کاری متفاوت انجام دهد، از بازدید از مورد تا خواندن کتاب یا شرکت در کلاس آشپزی است.
با به چالش کشیدن خود در انجام کاری متفاوت، تغییرات شیمیایی در مغز رخ میدهد. تحقیقات نشان میدهند که در پی انجام کارهای جدید تغییر واضحی در سطح دوپامین ایجاد میشود که با لذت و یادگیری در ارتباط است.
فعالیت بدنی
ورزش از آن روشهای خانگی است که مورد تأیید هر روانپزشک و روانشناسی برای درمان افسردگی است. فعالیت بدنی باعث ترشح مواد شیمیایی در مغز میشود که حس خوبی را در فرد ایجاد میکنند. یکی از این مواد اندورفین است. برای بهره بردن از این داروهای طبیعی نیازی به دوی ماراتون نیست. چند بار پیادهروی در هفته میتواند اثرات مثبت را در خلق فرد نشان دهد.
تغذیه سالم
هیچ گونه رژیم غذایی جادویی برای بهبود افسردگی وجود ندارد. اما کنترل تغذیه احساس خوبی به شخص میدهد. افسردگی میتواند باعث تغییر اشتها به سمت پرخوری یا کمخوری شود و بدین ترتیب با تغییر وزن احساس شخص را نسبت به خودش تغییر دهد.
همه چیز درباره اختلال دوقطبی (Bipolar Disorder)
در عین حال، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد غذاهای حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ (مانند ماهی سالمون و ماهی تن) و اسید فولیک (مانند اسفناج و آووکادو) میتوانند به کاهش افسردگی کمک کنند. از سوی دیگر، دوری از مصرف الکل و مواد مخدر اهمیت زیادی دارد، چراکه موجب تشدید افسردگی میشود. برخی از افراد افسرده برای کسب آرامش به الکل و مواد مخدر رو میآورند. این مواد میتوانند شیمی مغز را تغییر دهند.
خواب کافی
افسردگی باعث اختلال در خواب میشود و کم خوابی یا بد خوابی افسردگی را تشدید میکند. در این مورد، تغییر سبک زندگی مفید است. چرت نزدن در طول روز، رفتن به رختخواب در ساعت معین، کم کردن نور از سه ساعت مانده به خواب، عدم استفاده از وسایل الکترونیک از چند ساعت مانده به خواب، و دور کردن وسایلی مانند کامپیوتر و تلویزیون از اتاق خواب باعث بهبود کیفیت خواب میشوند.
درمان افسردگی با استفاده از دارو
داروهای ضد افسردگی داروهایی هستند که علائم افسردگی را درمان میکنند. اکثر افراد مبتلا به افسردگی متوسط یا شدید به دارو نیاز دارند. اما تجویز دارو ممکن است برای یک نفر مؤثر باشد و فرد دیگری به دارو پاسخ ندهد. بنابراین، ممکن است لازم باشد که پیش از رفع علائم، چندین بار دارو عوض شود.
داروهای افسردگی به خوبی روی بهبودی بیمار تأثیر دارند، اما دارای عوارض جانبی نیز هستند. پس از مصرف دارو هر هفته یا دو هفته یک بار لازم است به روانپزشک مراجعه شود تا میزان عملکرد دارو بررسی شود. اگر دارو مؤثر باشد، حداقل ۴-۵ هفته پس از تخفیف علائم، مصرف دارو باید با همان دوز ادامه یابد.
گاهی برای بهبود، لازم است بیمار بیش از ۵ سال به مصرف دارو ادامه دهد. داروهای ضدافسردگی اعتیادآور نیستند، اما در صورت قطع ناگهانی مصرف آنها یا فراموش کردن یک نوبت، ممکن است علائم ترک در فرد ایجاد شود.
اگر روانپزشک احساس کند که بیمار به مصرف دارو نیاز دارد، معمولاً یکی از انواع مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) را برای درمان افسردگی تجویز میکند. نمونههایی از داروهای ضد افسردگی رایج SSRI عبارتند از: پاروکستین (Seroxat)، فلوکستین (Prozac) و سیتالوپرام (Cipramil).
این داروها به افزایش سطح ماده شیمیایی طبیعی مغز به نام سروتونین کمک میکنند که مادهای مؤثر در خوش خلقی است. SSRIها به خوبی داروهای ضد افسردگی قدیمی عمل میکنند، اما عوارض جانبی کمتری دارند. با این حال، هنوز هم ممکن است باعث تهوع، سردرد، خشکی دهان و مشکلات جنسی شوند.
اما این عوارض معمولاً با گذشت زمان بهبود مییابند. برخی از SSRIها برای کودکان و جوانان زیر 18 سال مناسب نیستند. تحقیقات نشان میدهد که در صورت مصرف افراد زیر 18 سال، خطر آسیب به خود و رفتار خودکشی افزایش مییابد. فلوکستین تنها SSRI است که میتواند برای افراد زیر 18 سال تجویز شود. با این وجود، حتی در این شرایط نیز لازم است بیمار تحت نظر روانپزشک باشد و خانواده توجه بیشتری به علائم بیمار داشته باشند.
داروهای ضد افسردگی سه حلقهای (TCAs)
گروهی از داروهای ضد افسردگی هستند که برای درمان افسردگی متوسط تا شدید استفاده میشوند. TCA ها، از جمله ایمی پرامین (Imipramil) و آمی تریپتیلین، سابقه بیشتری نسبت به SSRI دارند. عملکرد این داروها با افزایش سطح مواد شیمیایی سروتونین و نورآدرنالین در مغز همراه است که هر دو به بهبود خلق و خو کمک میکنند.
عوارض جانبی TCA از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما ممکن است شامل خشکی دهان، تاری دید، یبوست، مشکلات دفع ادرار، تعریق، احساس سبکی سر و خواب آلودگی مفرط باشد. عوارض جانبی معمولاً در عرض 10 روز کاهش مییابد زیرا بدن به دارو عادت میکند.
ورتوکستین
این دارو (Brintellix یا Lundbeck) توسط موسسه ملی بهداشت و مراقبت عالی (NICE) برای درمان بزرگسالانی تجویز میشود که اولین یا دوره مکرر افسردگی اساسی را تجربه میکنند و به دو داروی قبلی پاسخ ندادهاند. عوارض جانبی رایج مرتبط با ورتیوکستین شامل خوابهای غیر طبیعی، یبوست، اسهال، سرگیجه، خارش، تهوع و استفراغ است.
سایر داروهای ضد افسردگی
داروهای ضد افسردگی جدید، مانند ونلافاکسین (Efexor)، دولوکستین (Cymbalta یا Yentreve) و میرتازاپین (Zispin Soltab)، به روشی کمی متفاوت از SSRIها و TCAها عمل میکنند. ونلافاکسین و دولوکستین به عنوان مهارکنندههای بازجذب سروتونین- نورآدرنالین (SNRI) شناخته میشوند.
مانند TCA ها، سطح سروتونین و نورآدرنالین را در مغز تغییر میدهند. مطالعات نشان دادهاند که SNRI میتواند مؤثرتر از SSRI باشد، اما به طور معمول تجویز نمیشوند زیرا ممکن است منجر به افزایش فشار خون شوند.
درمان افسردگی بدون دارو
به جز روشهای فوق، روشهای دیگری نیز برای درمان افسردگی وجود دارد که ممکن است گزینه مناسبی برای افرادی باشد که به روشهای دیگر پاسخ ندادهاند. این درمانگر است که بهترین روش را برای بیمار انتخاب میکند.
بستری شدن در بیمارستان
در برخی افراد، افسردگی آنقدر شدید است که نیاز به بستری شدن در بیمارستان است. این روش برای افرادی مناسب است که نمیتوانند از خود مراقبت کنند، یا خطر آسیب رساندن به خود و دیگران در آنها وجود دارد. درمانهای بیمارستانی روانپزشکی به بیمار کمک میکنند که تا زمانی که خلق و خوی بهتری پیدا کند، در امنیت باشد.
برای برخی دیگر از بیماران، روشهای دیگری پیشنهاد میشود که گاهی اوقات از آنها به درمانهای تحریک مغز یاد میشود:
درمان تشنج الکتریکی (ECT)
در ECT، جریانهای الکتریکی از مغز عبور میکنند تا برای بهبود علائم افسردگی بر عملکرد و اثر انتقالدهندههای عصبی در مغز تأثیر بگذارند. ECT معمولاً برای درمان افسردگی در افرادی استفاده میشود که با داروها بهبود نمییابند، به دلایل سلامتی نمیتوانند داروهای ضد افسردگی مصرف کنند یا در معرض خطر بالای خودکشی هستند.
تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال (TMS)
این روش گزینهای مناسب برای افرادی است که به داروهای ضد افسردگی پاسخ ندادهاند. در طول TMS، برای تحریک سلولهای عصبی در مغز که در تنظیم خلق و خو و افسردگی نقش دارند، پالسهای مغناطیسی از روی سطح پوست ارسال میشوند.
تحریک عصب واگ
در این روش عصب واگ از طریق دستگاهی که در قفسه سینه کاشته شده تحریک میشود. این کار به بازیابی تعادل مواد شیمیایی مغز مرتبط با افسردگی کمک میکند.
چه زمانی برای درمان افسردگی باید به روانشناس مراجعه کرد؟
بسیار اهمیت دارد که به محض اینکه فرد احساس میکند دچار افسردگی شده است، برای درمان به روانشناس مراجعه کند. بسیاری از افراد مدتها پس از ابتلا به افسردگی برای درمان مراجعه نمیکنند و این کار خوبی نیست. هرچه زودتر برای درمان مراجعه شود، بهبودی سریعتر و آسانتر به دست میآید. در صورتی که نشانههای زیر در فرد وجود داشته باشد، باید هر چه سریعتر به روانشناس مراجعه شود:
- اشکال در تمرکز، به خاطر سپردن جزئیات و تصمیمگیری
- احساس خستگی مداوم حتی در صورت استراحت
- احساس گناه، بیارزشی و درماندگی
- بدبینی و ناامیدی
- بی خوابی، بیداری صبح زود یا خواب زیاد
- بدخلقی یا تحریکپذیری
- بیقراری
- از دست دادن علاقه به چیزهایی که زمانی لذتبخش بود، از جمله رابطه جنسی
- پرخوری یا کاهش اشتها
- درد، سردرد یا گرفتگی که از بین نمیرود
- مشکلات گوارشی که حتی با درمان بهتر نمیشوند
- احساس غمگین، مضطرب یا “تهی” بودن مداوم
- افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی
درمان افسردگی در بهبود کیفیت زندگی افراد اهمیت زیادی دارد. همانطور که دیدیم روشهای درمانی متعددی برای این اختلال وجود دارد. بسیاری از این روشها به صورت آنلاین نیز قابل اجرا هستند و مراجع میتواند در هر جایی از دنیا با استفاده از وسایل الکترونیک به بهترین روانشناسان و روانپزشکان دسترسی پیدا کند.
همچنین باید گفته شود که تشخیص افسردگی توسط یک مشاور خبره در زمینه افسردگی داده شود و اگر روانشاس تشخیص دهد که افسردگی خفیف هست فرایند روان درمانی انجام میشود ولی اگر درجه افسردگی شدید باشد به روانبزشک برای تکمیل فرایند درمان ارجاع داده میشود. وه بعد از مصرف دارو با کمک روان درمانی کم کم افسردگی بهبود میابد. در این زمینه لطفا قبل از مراجعه به متخصص مربوطه راجع به رزومه جستجوی بیشتری داشته باشید.در سایت های معتبر شما می توانید انتخاب بهتری راجع به مشاور یا روان بزشک خوب داشته باشید .یا با سوال کردن از اطرافیان که از روانشناس یا روان بزشک کمک گرفته اند بخواهید به شما ادرس فرد مورد نظر را بگویند.تجربه نشان داده که حتما درمان افسردی مفید است و نباید از درمان ناامید بود.ولی خود فرد هم تاثیر بسیار زیادی برای بهبود خود باید داشته باشد. فقط با کمک دارو یا مشاور نمیتوان افسردگی را درمان کرد بلکه همکاری خود فرد در سرعت و خوب شدن بسیار مفید و کمک کننده میتواند باشد.
داناک مشاور میتواند به شما در یافتن مشاور کارآزمده و با سواد کمک کند زودتر به هدف خود در درمان افسردگی برسید.
خیلی عالی بود.سپاس